Kiedy nie wolno zwlekać z operacją

O przepuklinach wrodzonych pachwinowych i pępkowych u chłopców i dziewczynek, rozmawiamy z dr n. med. Andrzejem Zającem, specjalistą chirurgii dziecięcej.

Jak długo obserwując przepuklinę pępkową dziecka czeka się z poddaniem go zabiegowi?

Zwykle czekamy obserwując tę przepuklinę 3-4 lata, a na pewno nie krócej niż dwa lata. Tak samo u chłopców, jak i u dziewczynek. Jeśli w tym czasie nie zamknie się przepuklina, a sam pierścień przepukliny nie ma tendencji do zmniejszania średnicy, wtedy dziecko kwalifikujemy do operacji.

Jaki to zabieg?

Przepuklinę pępkową operuje się klasycznie, a nie laparoskopowo, wykonując małe nacięcie w jednej trzeciej do połowy obwodu pępka w jego dolnej części.
 

Czasem rodzice zaklejają pępek plastrem, co zmniejsza uwypuklanie się skóry, ale to nie ma żadnego wpływu na stan przepukliny. Plastry powodują tylko odparzenie skóry czy podrażnienie i nie należy ich naklejać. Szybkość zanikania przepukliny pępkowej nie zależy od stosowania plastrów. Przeprowadzono badania, w których porównywano dwie grupy dzieci: z przepukliną bez zaklejania plastrem z grupą dzieci, w której stosowano plastry. Czas ustępowania przepukliny był porównywalny, czyli plastry nie skracały czasu zanikania przepukliny. Spotykamy się też z przypadkami kładzenia na pępek monety, ale tego typu praktyk raczej nie należy rozpatrywać w kategoriach leczniczych.

Jak groźna jest dla życia dziecka przepuklina pępkowa?

Bardzo rzadko dochodzi do uwięźnięcia tkanki tłuszczowej, czy fragmentu jelita.

Jeśli w porę rodzice nie zwrócą uwagi na przepuklinę i nie zgłoszą się do lekarza, to czym to może grozić?

Najgroźniejszą sytuacją, niezależnie od rodzaju przepukliny, jest jej uwięźnięcie. Ze względu na to, że najczęściej mamy do czynienia z uwięźniętą przepukliną pachwinową, a zawartość przepukliny stanowią jelita, to w tym przypadku uwięźnięcie grozi martwicą jelita i takiego małego pacjenta trzeba poddać skomplikowanej operacji. A objawem tego jest twardy guzek w pachwinie, obrzęk skóry nad tym guzkiem, dziecko płacze, podkurcza nogi, może wymiotować. Tego nie da się nie zauważyć! W przypadku dziewczynek groźne jest z kolei uwięźnięcie jajnika.

Kolejnym stanem zagrożenia, który może się pojawić u noworodków płci męskiej jest skręt jądra. Wtedy najczęściej jądro ulega powiększeniu oraz podciągnięciu do góry i znajduje się w górnej części moszny, lub guzek może pojawić się wyżej nawet wyżej - w pachwinie. Samo jądro jest powiększone, twarde i bolesne w dotyku. Dziecko reaguje płaczem, wymiotami, niechęcią do jedzenia, czy podkurczaniem nóg. Jeśli nie zadziała się szybko, to jądro ulegnie martwicy.