Jak pokonać chorobę, żeby nie zaszkodzić dziecku

Przedostające się przez krwiobieg matki leki, podobnie jak alkohol czy papierosy, mogą mieć szkodliwy wpływ na rozwój płodu. Jednak nie wszystkie leki i nie w każdym okresie ciąży są zakazane.

Niektóre leki mają na ciężarną wpływ dobroczynny, a w niektórych potencjalne skutki uboczne są mniejszym złem, niż choroba wyniszczająca organizm matki i dziecka.

Względnie bezpieczny, pod względem zażywania leków, jest drugi trymestr ciąży.

Natomiast pierwsze trzy miesiące, kiedy kształtuje się mały człowiek i ostatnie trzy – okres intensywnego rozwoju i wzrostu płodu - wymagają szczególnej ostrożności. Pod wpływem środków farmakologicznych może bowiem zostać zahamowany rozwój płodu lub może dojść do przedwczesnego porodu.

Każda ciąża jest jednak inna, tak jak różnią się między sobą organizmy poszczególnych kobiet. Dlatego decyzja o przyjęciu leków bezwzględnie powinna zostać skonsultowana z lekarzem prowadzącym ciążę.

Jedne zażywać z rozwagą, drugich unikać jak ognia

Najbezpieczniej na dziewięć miesięcy zrezygnować z medycyny konwencjonalnej i wrócić do sprawdzonych domowych sposobów zwalczania infekcji. Co zrobić jednak, jeśli soki z cytrusów, syropy z cebuli, napary z ziół, wąchanie chrzanu czy zalecane na zgagę migdały i świeże ananasy nie przyniosą ulgi?

Światowa Organizacja Zdrowia podzieliła dostępne na rynku leki na pięć kategorii. I choć nieszkodliwe dla zdrowia dziecka leki z grupy A i względnie bezpieczne z grupy B są o wiele mniej liczne, niż zagrażające płodowi leki oznaczone literami C, D i X, ciężarne zawsze mogą liczyć na pomoc.

Bezpieczne dla zdrowia dziecka leki w ciąży

Do pierwszej grupy zalicza się, nie uznawane przez niektórych lekarzy za leki, środki homeopatyczne, w których udział substancji czynnej jest tak mikroskopijny, że nie może stwarzać zagrożenia dla płodu. Wśród leków bardziej konwencjonalnych znajdziemy m.in. coś na zły nastrój i niespokojny sen - preparaty z melisą, Neospasminę czy Validol. Ból głowy, gorączkę i przeziębienie zwalczymy preparatami ziołowymi (np. Pyrosal, syrop prawoślazowy, Hedelix, syrop z babki lancetowej, kwiat lipy, kwiat czarnego bzu), czosnkiem w tabletkach (Alitom, Aliofil, Biogarlic) czy lekami zawierającymi witaminę C (np. Rutinoscorbin, Scorbolamid). Dopuszczalnym od drugiego trymestru ciąży - w niewielkich dawkach i wyłącznie doraźnie - lekarstwem na ból i stany zapalne jest paracetamol (wchodzi w skład m.in. Apapu, Codiparu, Panadolu), który pomoże też zwalczyć katar i wzmocni osłabiony chorobą organizm. Należy go jednak unikać w pierwszym trymestrze ciąży.

Ciąża nie jest przeciwwskazaniem do stosowania medykamentów zobojętniających kwasy żołądkowe, czyli działających leczniczo na zgagę (m.in. Rennie). W walce z niestrawnością pomogą np. Maalox, Alugastrin, Espumisan, Smecta czy węgiel, a na infekcję pochwy lub układu moczowego (schorzenia dosyć powszechne wśród kobiet ciężarnych i szczególnie niebezpieczne w poprzedzającym poród trzecim trymestrze) zbawienny wpływ będą miały: odkażający wywar z korzenia pietruszki, wydawany z przepisu lekarza Furagin oraz preparaty dostępne bez recepty - Fitolizyna lub Urosept. Potyczkę z hemoroidami wygrać można dzięki czopkom i maści Preparation H.

Zapalenie oskrzeli, płuc, nerek czy ropne zapalenie zatok lub gardła to już poważniejsza sprawa. W takim przypadku lekarz zaleci pacjentce najprawdopodobniej kurację antybiotykową – bezpieczny dla dziecka, działający miejscowo preparat w rozpylaczu (np. Bioparox) lub leki z grupy penicylin (m.in. Augmentin, Ampicylina).

W ciąży kategorycznie unikać należy aspiryny. Niewskazane są także: krople do nosa, antybiotyki z grupy tetracykliny i aminoglikozydów, leki przeciwnowotworowe, przeciwdrgawkowe i antyalergiczne oraz tzw. psychotropy i preparaty wykrztuśne, zawierające jod.

Leki dobroczynne dla płodu

Równie liczna jest jednak grupa leków, które wspomagają rozwój płodu, pomagają w utrzymaniu ciąży oraz osłabiają skutki szczególnie niebezpiecznych dla mamy i dziecka schorzeń.

Bez leczenia nie można pozostawić cukrzycy ciążowej oraz nadciśnienia tętniczego. W pierwszym przypadku zaleca się odpowiednią dietę, stałe pomiary cukru we krwi i – w razie potrzeby – podawanie insuliny, tak aby uzupełnić jej poziom w organizmie. Nadciśnienie z kolei może być przyczyną napadów drgawek (tzw. rzucawka), zaburzeń świadomości, a w efekcie grozić odklejeniem łożyska oraz krwotokiem. Obniżają go leki, takie jak Dopegyt czy Cordafen.

Mogącym przyśpieszyć poród, silnym skurczom macicy przeciwdziałają preparaty z magnezem (Asmag lub Magne-B6) oraz leki rozkurczowe (np. No-spa). Dojrzewanie płuc potencjalnego wcześniaka przyspieszają podawane kobiecie sterydy (np. Dexametazon), a gdy kobiecie zagraża poronienie, stosuje się preparaty z pochodnymi progesteronu (np. Duphaston, Luteina), pomimo że zażywanie leków hormonalnych w czasie ciąży jest raczej niewskazane.

Zalecane są natomiast specjalne preparaty witaminowe (np. Prenatal, Feminatal). W jednej, bądź maksymalnie dwóch tabletkach, kobieta otrzymuje dzienną dawkę niezbędnych witamin, składników mineralnych, kwasu omega-3 oraz zapobiegającego powstawaniu u dziecka wad układu nerwowego kwasu foliowego, który można też zażywać oddzielnie (m.in. Folik, Acidum folicum).

Częstym uzupełnieniem codziennej kuracji przyszłej mamy bywa także żelazo (np. Sorbifer Durules, Tardyferon, Ascofer, Ferro 66, Hemofer, FemiFeral), bo dzienne zapotrzebowanie na nie wzrasta w czasie ciąży aż dwukrotnie.

Lista leków wskazanych lub po prostu bezpiecznych dla ciężarnej jest wciąż modyfikowana. Coraz więcej jest też na rynku preparatów, które w optymalny sposób przygotowują organizm kobiety do przyszłej ciąży i takich specyfików, które po porodzie przywracają go do stanu dawnej świetności.

Czy w ciąży można jeść czosnek?