Tylko wczesna diagnoza może zapobiec utracie wzroku

Jaskra jest chorobą przewlekłą i postępującą. Niestety dotyka także dzieci. Nie da się jej zapobiec, ale wczesne wykrycie i natychmiastowe rozpoczęcie leczenia może zatrzymać proces utraty wzroku, który niekiedy może zacząć się już w życiu płodowym. Pierwszymi objawami u dzieci są m.in. łzawienie, światłowstręt, przymglona rogówka. Nie wolno zwlekać z wizytą u okulisty.

- Jaskra, to grupa chorób o różnej etiologii, nie do końca poznanej, w przebiegu których dochodzi do uszkodzenia nerwu wzrokowego. Nie leczona może doprowadzić do ślepoty. Dotyczy dorosłych, a także niemowląt i dzieci w okresie wzrastania. U dorosłych zwykle przebiega bezobjawowo i jest wykrywana dopiero, gdy jedno oko już nie widzi. By wykryć chorobę u dzieci konieczne są badania średnicy rogówki, długość gałki ocznej, ciśnienie śródgałkowe - mówi dr Iwona Filipecka, okulistka z kliniki Okulus w Bielsku - Białej.

Trzy typy jaskry u dzieci

Jaskrę wieku dziecięcego możemy podzielić na:

- jaskrę wrodzoną pierwotną,
- jaskrę wrodzoną o późnym początku (dziecięcą/młodzieńczą),
- wtórną niemowląt i dzieci.

U dzieci najczęściej występuje jaskra wrodzona pierwotna (40 proc.) oraz jaskra dziecięca (55 proc.).

Jaskra wtórna związana z innymi chorobami oka (małoocze, beztęczówkowość, podwichnięta soczewka) występuje zdecydowanie rzadziej. Ten typ może się rozwinąć także np. w wyniku urazu, zapalenia, np. w przebiegu zapalenia błony naczyniowej z towarzyszącym młodzieńczym zapaleniem stawów lub w przebiegu retinopatii wcześniaków. Daje podobne objawy jak przy zapaleniu spojówek.
Jaskra wrodzona pierwotna jest dziedziczna, występuje raczej rzadko i dotyczy jednego lub obu oczu. Ujawnia się zaraz po urodzeniu lub w pierwszych dwóch latach życia, częściej u chłopców. U pacjenta pojawia się łzawienie, światłowstręt, dziecko zaciska powieki, trze oczy, płacze, jest niespokojne. - Te symptomy mogą być błędnie interpretowane przez rodziców jako zapalenie spojówek. Oprócz nich występuje jeszcze powiększenie gałki ocznej w wyniku gromadzenia się cieczy i narastania ciśnienia w oczach, dziecko może mieć np. różną wielkość oczu, niebieskie zabarwienie twardówek i wzrost ciśnienia wewnątrzgałkowego. Zaburzenia w odpływie cieczy wodnistej i wzrost ciśnienia wewnątrzgałkowego można zaobserwować już w życiu płodowym - dodaje okulistka. - Ten typ choroby związany jest z nieprawidłową budową struktur oka, a w szczególności z zaburzeniem budowy dróg odpływu płynu z oka. W gałce ocznej jest ciągła produkcja płynu i ciągły jego przepływ na zewnątrz oka. Utrudniony odpływ płynu z oka powoduje wzrost ciśnienia w oku, a wysokie ciśnienie prowadzi do uszkodzenia nerwu wzrokowego i utraty widzenia – tłumaczy dr Filipecka. Jaskra dziecięca lub młodzieżowa ujawnia się między 3. a 10. rokiem życia. Początkowo przebiega bezobjawowo. Przyczyna choroby jest taka sama jak w przypadku jaskry wrodzonej pierwotnej, tylko ujawnia się nieco później.