Bolesne miesiączki często mijają po pierwszym porodzie, z dwóch powodów: mechaniczne rozciągnięcie mięśnia macicy sprawia, że nie wraca on do kondycji sprzed porodu, co ułatwia przepływ krwi, no i układ hormonalny jest w pełni dojrzały.
Kiedy nieregularność okresu świadczy o zaburzeniach
- W naszej szerokości geograficznej kobiety najczęściej mają cykl 28. dniowy, ale to wcale nie znaczy, że tylko taki jest prawidłowy. Dopuszczalne są odchylenia czterodniowe: cykl może być 24, czy 25-dniowy, ale też 32- lub 33-dniowy - mówi Grażyna Komnnata-Gajda.
Przy czym kobieta, która przeważnie ma np. cykl 28- dniowy, też czasem może dostać menstruację o dwa, trzy dni wcześniej lub później. Jeśli dostaje okres w 24. dniu lub 32. dniu ze względu na stres albo zmianę klimatu, uważa się to za normę.
Owulacja występuje zawsze 14 dni przed terminem miesiączki. U kobiet, które mają 28-dniowy cykl miesiączkowy pojawia się dokładnie w 14. dniu cyklu, ale u kobiet które mają 30-dniowy cykl, owulacja pojawi się w 16. dniu cyklu. A ponieważ plemniki mają zdolność przetrwania dwa dni, więc jest czas i szansa na zapłodnienie, nawet jeśli przesunie się owulacja. Niewielka nieregularność cyklu miesiączkowego, nie większa jednak niż dwa dni, sprawia, że kobieta, i tak może zajść w ciążę - wyjaśnia ginekolog.
Natomiast, jeśli cykl 28-dniowy wydłuża się w niektórych miesiącach do 40 dni, a termin pojawienia się miesiączki przesuwa się aż o siedem dni – mamy już do czynienia z zaburzeniami miesiączkowania. W takim przypadku bez diagnostyki nie można rozpocząć leczenia hormonalnego. Trzeba pacjentkę zbadać cytologicznie, aby wiedzieć dokładnie, kiedy zaczyna się druga faza cyklu – tłumaczy lekarka. – Za pomocą badania USG można monitorować dojrzewanie pęcherzyka Graafa i zobaczyć, w którym momencie następuje jajeczkowanie. Dzięki temu kobieta będzie wiedzieć, jak zaplanować ciążę - mówi lekarka. – W zależności od wyników badań, pomaga się kobiecie. Najczęściej wspomaga się drugą fazę cyklu, czyli podaje się progesteron. Sposób postępowania zależy jednak od lekarza, który dostosowuje leczenie do potrzeb kobiety.
Rzadko, ale zdarzają się kobiety, które dostają miesiączkę tylko cztery razy w roku. I one też zachodzą w ciążę i mają dzieci! Badania tych kobiet wykazały prawidłowe funkcjonowanie organizmu, a cytologia fazę lutealną, czyli jajeczkowanie.
Nieregularność miesiączkowania niekoniecznie trzeba leczyć, jeśli wyniki badań (nie tylko ginekologicznych) są dobre. Warto bowiem przy nieregularnych miesiączkach skontrolować też funkcjonowanie tarczycy pacjentki i sprawdzić czy nie jest chora na cukrzycę, podpowiada lekarka.
W przypadku pacjentek, które skarżą się na nieregularność miesiączkowania a nie chcą jeszcze zajść w ciążę, sprawa jest prostsza. Choć też bada się u nich poziom hormonów, zastosowanie antykoncepcji hormonalnej (doustnie, przez skórę czy dopochwowo) powoduje, że miesiączki zaczynają pojawiać się regularnie - mówi ginekolog.
Zbyt obfite lub zbyt skąpe krwawienie
Obfitość miesiączkowania sugeruje mniejsze lub większe wydzielanie się hormonów: przy nadmiarze estrogenu i zmniejszonym poziomie progesteronu przerost śluzówki w jamie macicy jest większy, a więc moment złuszczania śluzówki jest dłuższy i bardziej obfity.
Obfite krwawienie może też wskazywać, szczególnie, jeśli występuje u czterdziestoletniej kobiety, że być może pojawiły się mięśniaki. Ale u młodych kobiet, zbyt obfite krwawienie nie musi świadczyć o nieprawidłowościach. I wtedy, ich miesiączka będzie obfita przez resztę życia, bo ich organizm produkuje dużą ilość śluzówki.
Jednak uwaga! Siedmiodniowe obfite krwawienia mogą kobietę doprowadzić do anemii. Dlatego obfitą miesiączkę zawsze trzeba diagnozować: sprawdzić czy cykle są na pewno owulacyjne, czy nie tworzy się cysta albo mięśniak. Jeśli nie ma żadnej patologii, a pacjentce obfite menstruacje bardzo przeszkadzają, lekarz może jej pomóc. – Wszystko zależy od tego, ile ma lat i jakie ma plany – tłumaczy lekarka.– Np. hormonalne środki antykoncepcyjne zmniejszają rozrost śluzówki. Natomiast, jeśli kobieta nie chce stosować antykoncepcji, to może zażywać niehormonalne leki przeciwkrwotoczne jak np. cyclonaminę lub exacyl. Warto podkreślić, że leczenie za pomocą środków antykoncepcyjnych jak i leków przeciwkrwotocznych nie zakłóci w przyszłości możliwości zajścia w ciążę - mówi dr Grażyna Komnata-Gajda.
Zresztą i „Obfitość miesiączki” jest indywidualnym pojęciem. Niektóre kobiety mają obfite krwawienie tylko przez pierwsze dwa dni, a przez kolejne cztery na tamponie pojawiają się tylko czekoladowe rozmazy, plamienie (jeśli plamienie trwa długo, to też trzeba z lekarzem wyjaśnić). Pomijając zaburzenia, musimy przyjąć, że kobieta na własny sposób przechodzi miesiączkę i trwa ona przeciętnie od 4-5 dni, ale trzydniowa, czy siedmiodniowa też jest czymś normalnym.
Czasem kobiety martwią się, że mają zbyt krótki i zbyt skąpy okres, co w obiegowej opinii wskazuje na ewentualną bezpłodność. Czy słusznie? - To może tylko świadczyć o małym poziomie estrogenów, ale trzeba to podeprzeć badaniami: cytologicznymi, tarczycy, poziomu cukru, hormonów: progesteronu i prolaktyny. Jeśli wyniki są pozytywne i nie ma odstępstwa od normy, być może, to też osobnicza cecha. Trzeba pamiętać, że wiele jest czynników zaburzających miesiączkowanie. – Stres ma ogromne znaczenie i wpływa na zatrzymanie miesiączki, czy jej skąpość. Przy czym stres nie musi być nawet duży, wystarczy egzamin czy podróż. Również odchudzanie, popularne szczególnie u młodych kobiet ma wpływ na regularność miesiączki i przesunięcie jej w czasie. Skąpe albo zatrzymywane okresy mają kobiety bardzo szczupłe (poniżej 45 kg), wręcz anorektyczne, lub uprawiające intensywnie jakąś dziedzinę sportową – mówi lekarka.