Choć nie groźna, bardzo nieprzyjemna

Zgaga to typowa dolegliwość ciążowa, choć nie wszystkie kobiety w równym stopniu ją odczuwają. Piekący ból w przełyku a w ustach przykry kwaśno-gorzki posmak dręczy niektóre kobiety już w początkach ciąży. Inne, dopiero pod koniec. Jak zmniejszyć uciążliwość zgagi?

– Zgaga to objaw nie zagrażający ciąży. Uskarża się na niego niemal połowa moich pacjentek – mówi ginekolog, położnik, lek. med. Grażyna Komnata-Gajda ze Szpitala Położniczo-Ginekologicznego Ujastek w Krakowie.

Winien progesteron

To hormon – progesteron przyczynia się do tego, że jelita i zwieracze stają się leniwe, co sprzyja wzdęciom i zaparciom, które dokuczają kobietom w ciąży - wyjaśnia lekarka.

Progesteron powoduje zwiotczenie mięśnia okrężnego, zamykającego ujście przełyku do żołądka. Wskutek rozluźnienia zwieracza przełyku tworzy się szczelina, przez którą treść żołądkowa zarzucana jest do przełyku. Razem z pokarmem trafia tam też wytwarzany w żołądku kwas solny, co właśnie powoduje przykre uczucie zgagi, nieprzyjemnego posmaku w ustach, odbijania, a czasem nawet wymioty. Łatwe zarzucanie treści żołądkowej do przełyku nazywane jest refluksem.

Na pewno zgaga częściej dokucza kobietom w końcowej fazie ciąży, kiedy płód rośnie i rozpycha się w brzuchu, powodując uniesienie żołądka i serca. Zarówno żołądek jak i serce może w ciąży przybrać pozycję lekko leżącą. Na około dwa tygodnie przed porodem zwykle kobiety w ciąży odczuwają znaczną ulgę w oddychaniu, mija zgaga, bo brzuch opada (co wynika m.in. z ustawienia się główki dziecka do porodu). Ustępuje też mechaniczny ucisk i wszystko powoli wraca do normy.

To, czy pacjentkę męczy zgaga czy nie, zależy przede wszystkim od jej indywidualnych cech osobniczych. Uzależnione jest np. od budowy miednicy czy wielkości płodu (duży płód podnosi przeponę do góry, zmienia się ułożenie żołądka). Kobieta szczupła, o wąskich biodrach częściej może mieć zgagę.

Pojawianie się zgagi zależy też od tego, jak się kobieta odżywia i co robi – opowiada Komnata-Gajda.

Dieta antyzgagowa

W ciąży nie wolno objadać się. Jeśli kobieta zje zbyt dużo pokarmu, to ma rozszerzony zbytnio żołądek, wtedy odźwiernik puszcza i treść żołądka jest zarzucana. Pokarmy tłuste i pikantne zwiększają naturalnie kwaśność żołądka, wątroba inaczej pracuje i pojawia się uczucie zgagi. Po takim jedzeniu zgaga dokucza nie tylko kobietom w ciąży - wyjaśnia lekarka.

Dlatego w ciąży od samego początku nie wolno jeść tłustych pokarmów, dieta powinna być lekkostrawna, bardziej płynna, należy wystrzegać się pokarmów wzdymających i potraw smażonych (przede wszystkim unikać fast foodów). Należy też wystrzegać się prawdziwej kawy i słodyczy.

Zalecana jest dieta podobna do diety wątrobowej. Nie wolno pić płynów zakwaszających np. pepsi-coli, coca-coli czy sztucznych soków z zawartością konserwantów. Mniej szkodzi woda mineralna z sokiem, najlepiej niegazowana. Owoce też trzeba mądrze dozować np. winogrona zawierają zbyt dużo cukru, więc lepiej zjeść jabłko, najlepiej gotowane. Jeśli kobieta ma tendencję do zgagi, nie powinna w ogóle jeść surowych jarzyn, tylko sparzone (lekko zagotowane).

Poza tym kobieta w ciąży powinna stale dziubać, czyli jeść często w ciągu dnia małe posiłki. Ostatni posiłek ciężarna powinna spożyć na dwie godziny przed spaniem. Również luźne, nie ugniatające talii i brzucha ubrania pomogą uniknąć zgagi.