Pochwal za włożony wysiłek

Jak pocieszyć dziecko, gdy martwi się, że biega wolniej niż kolega lub rysuje brzydszego od innych dzieci delfinka? Co zrobić, żeby niepowodzenia nie zniechęcały dziecka do działania?

Przede wszystkim rodzice powinni pamiętać, by docenić nie tylko efekt końcowy, ale i wysiłek włożony w pracę. - Jeśli dziecko zrobiło coś szybko, a my to chwalimy ponad miarę, to dostaje sygnał, że nie musi się starać, a i tak otrzyma nagrodę. A to przecież nieprawda – tłumaczy Marlena Trąbińska-Haduch, psycholog z Fundacji Dzieci Niczyje. – Należy od wczesnych lat dostrzegać całość, wysiłek dziecka włożony w budowę z klocków czy rysunek i pochwalić staranie dziecka, a nie tylko efekt.
Jeśli dziecku nie wyszedł rysunek, nad którym ślęczało długo i z zaangażowaniem, to rodzice niech nie mówią, że ten „rysunek rzeczywiście nie wyszedł najlepiej”. Reakcja tylko na to, co na końcu w konsekwencji prowadzi do zniechęcenia dziecka i niewiary we własne możliwości.

Pokonuj trudność razem z dzieckiem

Dziecko powinno dostawać zadania i zabawki na poziomie obecnych umiejętności i ciut trudniejsze, ale rodzic powinien wtedy uczestniczyć w zabawie, żeby na przykład naprowadzić rączkę rocznego dziecka, by trafiło klockiem na klocek i mogło budować. Ta zasada dotyczy również starszych dzieci.
- Mój niespełna trzyletni synek Bartuś nie potrafił rysować więcej niż kreskę i kółko. Pytałam, co narysował, a on wymyślał przeróżne przedmioty, postacie i historie – opowiada Dorota Podwalska. – Chwaliłam go, a niektóre rzeczy pomagałam mu rysować, np. buzię jakiejś postaci. Po jakimś czasie zaczął mnie naśladować – opowiada. Natomiast ze starszym o trzy lata synem, Dorota spędzała dużo czasu przy grach. – Wojtek denerwował się, gdy przegrywał, dlatego często grał z tatą w jednej drużynie przeciwko mnie. To zachęcało go do zabawy – mówi mama.
Marlena Trąbińska-Haduch radzi, by zaproponować dziecku, któremu coś nie wychodzi i go to załamuje, że zrobimy to razem. Sukces osiągnięty przez dziecko z naszą pomocą jest tak samo ważny, jak sukces osiągnięty przez nie samo. Zachęca dziecko do dalszych prób. Poza tym można się zawsze odwołać do tego sukcesu w innych sytuacjach, gdy dziecku coś będzie sprawiało zbytnią trudność.

Słowa zachęty

Jeśli dziecku nie udał się rysunek, to powiedz mu, że widzisz, jak bardzo się starało, choć rozumiesz, że jest teraz złe i jest mu przykro.

Jeśli dziecko przegra z tobą w grę, powiedz mu, że wiesz, że jest mu przykro, ale tak bywa, że jedni przegrywają, inni wygrywają. Nie dawaj jednak następnym razem mu ulg, bo kłamstwo nigdy nie jest dobre w kontaktach z dzieckiem.

Jeśli dziecko zniechęca się do jakiegoś zajęcia, bo ciągle mu ono nie wychodzi, podsuń mu pomysł na zajęcie łatwiejsze, w którym może odnieść sukces.

Jeśli przegrasz z dzieckiem, powiedz mu: dziś ja przegrałam, ale cieszę się, że ty wygrałeś.

Nie porównuj osiągnięć rodzeństwa, bo to krzywdzące i buduje mur niezgody między dziećmi.

Jeśli dziecko biega wolniej niż jego rówieśnik na placu zabaw, to powiedz mu, że nie jest ważne kto szybciej biega, ważne, żeby biegać, bo to fajna zabawa.