O ortokorekcji wzroku u dzieci rozmawiamy z dr n. med. Anną Klonowską, okulistką.
Czy ortosoczewki hamują postęp krótkowzroczności?
Jak wspomniałam metoda ortokorekcji nie jest trwała. Po zaprzestaniu stosowania soczewek dziecko, aby dobrze widziało, wymaga wspomagania - albo soczewek kontaktowych na dzień, albo okularów klasycznych, które musi nosić. Ważne jest, aby rodzice zdawali sobie sprawę, że ortosoczewki nie leczą wady wzroku, a jedynie przejściowo poprawiają ostrość wzroku. Nie ma obecnie przekonywających dowodów na to, że ortosoczewki hamują postęp wady. Nie wiadomo również jak ta metoda wpływa na samą rogówkę. Trwają na ten temat dopiero badania w wielu ośrodkach naukowych, w tym także w krajach europejskich.
Czy są jakieś przeciwwskazania do stosowania ortosoczewek?
Poza schorzeniami okulistycznymi (np. stożkiem rogówki), które zostaną wykluczone podczas badania wstępnego, młody pacjent-kandydat do ortosoczewek powinien być ogólnie zdrowy. Ryzyko powikłań rośnie u osób z alergią, stanami zapalnymi brzegów powiek, zespołem suchego oka. To ostatnie schorzenie jest szczególne częste u osób spędzających wiele godzin przy komputerze (tzw. oko komputerowe), czyli dotyczy większości nastolatków. Przeciwwskazaniem zastosowania ortosoczewek są również choroby metaboliczne, w tym cukrzyca. Dobrymi kandydatami do ortosoczewek są sportowcy - w tym dzieci intensywnie uprawiające sport.
Czy stosowanie ortosoczewki może spowodować jakieś powikłania ?
Nie jest to metoda wolna od powikłań, które w znacznym stopniu wynikają z niedostatecznego nawilżenia powierzchni oka i prowadzą do uszkodzenia powierzchni rogówki (suche oko!).
###
Jakie jeszcze wady mają ortosoczewki?
Wadą ortosoczewek produkowanych w amerykańskich laboratoriach indywidualnie dla pacjenta jest ich wysoki koszt (ortokorekcja na jedno oko - to wydatek 1 tysiąca złotych, na dwoje oczu 2 tysiące), a w przypadku dziecka nie ma gwarancji, że przyzwyczai się do spania z soczewkami. Poza tym są do zastosowanie tylko przy małym zakresie wad: krótkowzroczności do -4.5 dioprii i niewielkim astygmatyzmie. Inne poważniejsze wady wzroku nie wchodzą w rachubę.
Dlaczego wyznaczono limit 9-10 lat stosowania ortosoczewek?
Prawdopodobnie nie ma badań u młodszych dzieci. Poza tym krótkowzroczność w grupie młodszych niż 9 lat dzieci jest wadą marginalną. Krótkowzroczność rozwija się najczęściej w wieku szkolnym, dlatego też zwana jest krótkowzrocznością szkolną. Poza tym dzieci w wieku szkolnym łatwiej nauczyć zasad higieny tak ważnych przy stosowaniu soczewek nie tylko na noc, ale i soczewek miękkich. Trzeba pamiętać o myciu rąk przed zdejmowaniem soczewek i przed zakładaniem, o płynach do ich przechowywania itp.
Niektórzy zalecają noszenie ortosoczewk też przed snem, w domu przy oglądaniu telewizji czy czytaniu? Czy to ma sens?
Stosowanie ortosoczewek w ciągu dnia nie ma sensu. Główną zaletą ortokeratologii jest właśnie to, że w ciągu dnia dziecko nie musi nosić soczewek. Do wystarczającego spłaszczenia rogówki dochodzi podczas 6-8 godzin snu.
* dr n. med. Anna Klonowska - okulistka, pracuje w Centrum Okulistyki Krak-Vision w Krakowie przy ul. M. Zyblikiewicza