Wysokość alimentów zależy od możliwości rodzica i potrzeb dziecka

Alimenty to nic innego jak zapewnienie środków utrzymania i wychowania - najczęściej to zobowiązanie rodziców wobec dzieci (istnieje też np. obowiązek alimentacyjny małżonków wobec siebie, rodziców czy też rodzeństwa, ale to oddzielny temat). Zobowiązanie rodziców wobec dzieci powstaje w momencie przyjścia dziecka na świat i trwa do czasu uzyskania przez nie pełnoletności lub zakończenia nauki.

Zgodnie z prawem zobowiązanie alimentacyjne można wypełniać na różne sposoby - jedno z rodziców może samo w całości łożyć na utrzymanie dziecka, płacić czynsz, spłacać kredyt mieszkaniowy itd., a drugie opiekować się dzieckiem w domu. W tym przypadku to drugie również wypełnia obowiązek alimentacyjny, bo chodzi w nim nie tylko o pieniądze, ale i o opiekę nad dzieckiem i uczestniczenie w procesie wychowania.

W powszechnym rozumieniu alimenty to jednak finansowe wsparcie, jakie jedno z rodziców udziela drugiemu (w praktyce najczęściej ojciec matce) z przeznaczeniem na utrzymanie dziecka w sytuacji, kiedy rodzice przestają żyć ze sobą.

Jak zabiegać o alimenty?

Jeżeli rodzic nie chce wykonywać obowiązku alimentacyjnego dobrowolnie, należy wnieść sprawę do sądu rejonowego - w miejscu zamieszkania matki lub ojca. Co istotne, prawo do domagania się alimentów przysługuje niezależnie od faktu, czy rodzice są małżonkami, czy są po rozwodzie, unieważnieniu małżeństwa, żyją w konkubinacie etc. (będąca w toku sprawa rozwodowa powoduje zawieszenie postępowania o alimenty, w wyroku rozwodowym sąd orzeka także o alimentach). Alimenty przysługują więc również na dziecko pozamałżeńskie.

Nie ma też znaczenia, czy rodzice kiedykolwiek mieszkali razem. Koniecznie trzeba załączyć odpis aktu urodzenia dziecka, który wskazuje na jego rodziców (uzyskamy go w Urzędzie Stanu Cywilnego).

Osoba występująca w imieniu dziecka o alimenty jest zwolniona od kosztów sądowych - obciążony nimi zostanie pozwany, jeśli przegra sprawę.

Jak wypełnić wniosek o alimenty? W pozwie trzeba wpisać wysokość żądanej kwoty wraz z uzasadnieniem. To znaczy, że musimy wskazać potrzeby związane z utrzymaniem dziecka oraz możliwości zarobkowe i majątkowe drugiego rodzica. Zestawienie miesięcznych kosztów utrzymania dziecka powinno obejmować wydatki na jedzenie, naukę, ubrania, leczenie, a nawet rozrywkę. Do tego dodajemy koszty obciążające budżet rzadziej niż raz na miesiąc, np. zakup podręczników, wyjazd na wakacje. Należy je zsumować, podzielić na 12 miesięcy i dodać do bieżących kosztów utrzymania. W ten sposób uzyskamy całkowity miesięczny koszt utrzymania dziecka.

Po przeprowadzeniu rozprawy sąd wydaje orzeczenie. W jej trakcie możliwe jest zawarcie ugody między stronami. Ma ona takie samo znaczenie jak wyrok. - Ugody się zdarzają w 10-15 proc. spraw prowadzonych w naszej kancelarii - mówi mec. Krystyna Jachacy, która specjalizuje się w tej dziedzinie. - Najczęściej zawierają je ludzie dobrze wykształceni, którzy rozumieją, że szybkie zakończenie sporu jest wartością.

Duża w tym rola sądu, który odpowiednią argumentacją może przekonać strony do porozumienia. Zdarza się bowiem, że pozew o alimenty składa osoba, która chce w ten sposób dokuczyć lub zemścić się na partnerze.