Z dużym zainteresowaniem przeczytałam wczoraj tekst Elżbiety Cichockiej "Hipokryzja na porodówkach" - podsumowujący raport Najwyższej Izby Kontroli ze szpitali położniczych z całego kraju. NIK odkrył - po wielomiesięcznych badaniach, na które poszły setki tysięcy złotych (wynagrodzenia inspektorów, koszty delegacji, etc.), rzecz wstrząsającą: w naszych szpitalach za znieczulenie płaci się z własnej kieszeni. Zapłacić trzeba też - najczęściej - za możliwość pobytu w jednoosobowej sali po porodzie.

Alleluja! Wiedziałam o tym o dziesięciu lat, zupełnie gratis. Mogłam z zamkniętymi oczami wymienić stawki, pobierane przez szpitale za jedną i drugą usługę, a także przytoczyć wyjaśnienia dyrektorów, dlaczego pobierają pieniądze. Za ułamek kwoty, którą NIK wydał na obszerny raport, mogłabym szybko przedstawić nie tylko stan faktyczny, ale wskazać, jak uporządkować prawo, by nie wylać dziecka z kąpielą.

Bo oczywiście, po raporcie NIK (części szefom placówek inspektorzy zarzucili łamanie przepisów, które może się skończyć postępowaniem prokuratorskim) opinia publiczna nie ma wątpliwości: - Powinni przestać pobierać pieniądze, to skandal. A nie jest to takie proste.

Owszem, skandalem było pobieranie pieniędzy za porody rodzinne. Obecność bliskiej osoby przy rodzącej nic szpitala nie kosztuje, a dla kobiety jest bezcennym wsparciem (nawet, jeśli mąż mdleje w kluczowym momencie). Po interwencjach mediów szpitale wycofały się z tych opłat. Jednak znieczulenie i wyższy standard pobytu - to już sprawa kosztów. Przy stawkach, które płaci NFZ, nie ma możliwości, żeby szpitale zapewniły każdej chętnej kobiecie znieczulenie (nie chodzi tylko o leki, ale i pracę anestezjologów, która jest bardzo droga bo lekarzy tej specjalizacji brakuje w całej Polsce). Zresztą - jak przytomnie przypominają lekarze - opisując procedurę porodu standardowego (czyli takiego, jaki jest finansowany z ubezpieczenia), urzędnicy pominęli znieczulenie. Nie tylko przez oszczędność. Poród naturalny nie zakłada znieczulenia, a obecna minister zdrowia jest zwolenniczką porodów naturalnych.

Można się kłócić, że znieczulenie to w Europie standard. Owszem - ale za ten standard ktoś (instytucja ubezpieczeniowa, albo budżet) płaci. U nas - nie. Więc czy naprawdę jest przestępstwem, że szpital umożliwia skorzystanie ze znieczulenia za pieniądze? Czy lepiej, żeby rodzące słyszały: - Nie ma znieczulenia, przykro nam, to nielegalne? O to chodzi?

Z salami "o podwyższonym standardzie" jest podobnie. Jedynki i dwójki, z łazienką w pokoju, nie na korytarzu - ich być też nie musi. Można je zamknąć na kłódkę, żeby nie drażniły nierównością. Ale czy naprawdę o to chodzi? Szpitale zainwestowały w remonty, żeby dzięki opłatom wyjść na prostą - od lat dyrektorzy słyszą, że mają nie tylko leczyć, ale i zarabiać. Teraz okazuje się, że robią to nielegalnie.

W sumie nie mam pretensji do NIK. Robią swoją robotę, choć moim zdaniem - przynajmniej w tym raporcie - jest to robota głupiego, para w gwizdek, i odkrywanie odkrytego. Winę za bałagan ponoszą politycy i urzędnicy - już dawno miały być gotowe przepisy jasno mówiące, za co w szpitalach mogą być pobierane opłaty, a za co nie. I ciągle tych przepisów nie ma. Szpitale zarabiają, a dyrektorzy siedzą na minach, które czasem wybuchają.