Groźne szczególnie dla małych dzieci

Ponad połowa Polaków nigdy nie słyszała o zakażeniach meningokokami, a aż dwie trzecie nie wie, że istnieją szczepienia ochronne — to wyniki badania, przeprowadzonego w ramach kampanii „Nie! Dla meningokoków” przez instytut badawczy IQS Quant.

Większość osób w ogóle nie szuka informacji o chorobie, a co za tym idzie, nie wie w jaki sposób dochodzi do zakażenia, kto znajduje się w grupie ryzyka i jak można chorobie zapobiegać.

Najlepiej poinformowane o zakażeniach meningokokami są młode małżeństwa z dziećmi do lat 6. Ale tylko 1 proc. badanych wyraziło chęć zaszczepienia swoich pociech. Co trzecia osoba nie widzi potrzeby w wykonaniu szczepienia.

Również wiedza na temat profilaktyki zakażeń meningokokami jest niska. Większość badanych nie słyszała o możliwości szczepienia przeciw chorobie meningokowej. Spośród osób, które spotkały się z informacją o możliwości szczepień ochronnych (34 proc.), ponad połowa nie wie kto powinien poddać się szczepieniu. Choroba jest mało znana społecznie, dlatego fundacja "Aby żyć", prowadząca od lat działania prozdrowotne, zainaugurowała we wrześniu kampanię edukacyjną „Nie! dla meningokoków". Organizatorom zależy, by ludzie wiedzieli jak dochodzi do zakażenia, jakie są objawy choroby, kto jest w grupie ryzyka oraz jak wygląda profilaktyka. Na potrzeby kampanii uruchomiono również stronę internetową www.meningokoki.info.pl 

Meningokoki: objawy choroby meningokokowej

Choroba meningokokowa najczęściej przebiega jako zapalenie opon mózgowych lub zakażenie krwi (posocznica, czyli sepsa). Może wywoływać także:

- zapalenie gardła,

- zapelenie płuc,

- zapalenie ucha środkowego,

- zapalenie osierdzia,

- zapalenie wsierdzia,

- zapalenie stawów.

Około 10 proc. chorych umiera. Co piąty, po przebytej chorobie meningokokowej, doznaje trwałych powikłań, z których najczęstsze to niedosłyszenie, uszkodzenia mózgu, ataki epileptyczne lub utrata kończyn. Diagnoza schorzeń meningokokowych jest niezwykle trudna.

Pierwsze objawy choroby nie różnią się od oznak przeziębienia czy grypy, dlatego też choroba diagnozowana jest w wielu przypadkach bardzo późno.

Dodatkowo choroba meningokokowa rozwija się bardzo szybko, a jej przebieg jest zwykle bardzo ciężki. Po okresie wylęgania, który trwa od 2 do 7 dni pojawiają się pierwsze objawy:

- wysoka gorączka,

- bóle głowy i kończyn,

- u niemowląt: wymioty, przeraźliwy krzyk i brak apetytu.

Następnie bóle głowy i gorączka nasilają się, chory nie może swobodnie poruszać głową wprzód i w tył, pojawia się sztywność karku, odrętwienie, oszołomienie i zakłócenia świadomości, a w końcu dochodzi do śpiączki.

Dalsze objawy choroby meningokokowej to powstające plamy na skórze, które nie ustępują pod naciskiem lub czerwone, punktowe krwawienia skóry i nadwrażliwość na światło.

Chorobę można leczyć antybiotykami, jednak leczenie musi być rozpoczęte jak najszybciej, aby można było zapobiec trwałym powikłaniom.

Meningokoki: szczepienia

Na zakażenie meningokokami narażone są zarówno dzieci jak i dorośli. Jednak dzieci w wieku od roku do czterech lat są najbardziej podatne na zachorowanie, ponieważ ich system odpornościowy nie jest jeszcze wystarczająco dobrze rozwinięty.

W Polsce dostępne są na rynku dwie szczepionki. Szczepionka przeciwko meningokokom grupy C, zawierająca polisacharyd otoczkowy sprzężony z białkiem nośnikowym nadaje się dla niemowląt powyżej 2. miesiąca życia, dla dzieci starszych i dorosłych.

Drugi typ szczepionki to szczepionka polisacharydowa przeciwko meningokokom grupy A i C do stosowania u osób dorosłych.

Cena szczepionek szacuje się pomiędzy 140-160 zł. Dziecku, które nie skończyło roku podaje się dwie dawki zastrzyku, powyżej roku wystarczy jedno szczepienie.

Rodzice często obawiając się powikłań poszczepiennych, nie decydują się na podanie zastrzyku. Powikłania, do których zaliczamy reakcje anafilaktyczną (wstrząsową) występują bardzo rzadko.

Częstym powikłaniem poszczepiennym jest natomiast ból w miejscu ukłucia, zaczerwienienie, nieco rzadziej występujące bóle głowy, drażliwość, niepokój. Może również pojawić się krótkotrwała gorączka w pierwszej dobie po szczepieniu.

Aby zaszczepić dziecko najpierw trzeba skonsultować się z pediatrą, który po zbadaniu dziecka stwierdzi czy można wziąć zastrzyk. Trwałym przeciwwskazaniem do szczepienia jest nadwrażliwość na jakikolwiek składnik szczepionki i ciężka reakcja alergiczna po podaniu pierwszej dawki szczepionki.