Regularnie badaj ciśnienie

Gestoza czyli tzw. zatrucie ciążowe to dawne, obecnie nieużywane, określenie nadciśnienia tętniczego, pojawiającego się w ciąży z towarzyszącym białkomoczem. Obecnie to powikłanie ciąży określamy stanem przedrzucawkowym.

Stan przedrzucawkowy występuje po 20. tygodniu ciąży. Objawy gestozy, czyli stanu przedrzucawkowego, to podwyższone ciśnienie tętnicze krwi oraz wystąpieniem białka w moczu. Mogą towarzyszyć temu obrzęki. Czasami podwyższonym wartościom ciśnienia towarzyszą bóle głowy.

Stan przedrzucawkowy nieleczony jest zagrożeniem dla życia matki i dziecka. Może prowadzić do zahamowania wewnątrzmacicznego wzrostu i niedotlenienia płodu, do odklejenia się łożyska prawidłowo usadowionego, przedwczesnego porodu, a u matki do niebezpiecznych powikłań ogólnoustrojowych. Im szybciej stan przedrzucawkowy zostanie wykryty, tym łatwiejsze i skuteczniejsze jest leczenie.

Potrzebna stała opieka lekarza

— Lekarz przy każdej wizycie powinien badać kobiecie ciśnienie, by móc wykryć wszelkie nieprawidłowości - mówi ginekolog, dr n. med. Anna Celińska z Centrum Medycznego Lux Med. Prawidłowe ciśnienie powinno być niższe od 140/90 mm Hg. — O nadciśnieniu mówimy, gdy na ciśnieniomierzu, po dwukrotnym badaniu, w odstępie co najmniej 6 godzin, pojawia się wartość powyżej 140/90 mm Hg — dodaje. Jeśli u ciężarnej zostanie rozpoznany stan przedrzucawkowy, musi ona być pod stałą opieką lekarza, w zależności od nasilenia objawów, w warunkach ambulatoryjnych bądź szpitalnych. Bywa jednak, że nawet po wdrożeniu specjalistycznego leczenia nie zapobiegnie się wystąpieniu najcięższych powikłań czyli ostrej niewydolności nerek, obrzęku płuc i mózgu, HEELP, niewydolności wielonarządowej.

Stan przedrzucawkowy, leczenie. Bada sie mocz i krew

— Leczenie polega m.in. na kontrolowaniu, nawet kilka razy w ciągu dnia, wartości ciśnienia krwi, analizowany jest mocz, by sprawdzić jaki jest poziom traconego białka, oprócz tego kontroluje się masę ciała, tempo narastania obrzęków, wykonuje morfologię krwi i szereg badań biochemicznych oraz monitoruje tempo wzrastania i dobrostan płodu – mówi dr Celińska.

W łagodniejszych przypadkach stanu przedrzucawkowego wystarcza zwolnienie z pracy, zaleca się dużo odpoczynku, leżenia, najlepiej na lewym boku, co poprawia przepływ krwi przez macicę. Przyszła mama musi pamiętać, by kilka razy na dobę – w zależności od wyników - kontrolować ciśnienie i częściej pojawiać się na badaniach kontrolnych u lekarza prowadzącego.

Kiedy wezwać pogotowie ratunkowe

Rzucawka to niebezpieczne zaostrzenie stanu przedrzucawkowego. Niestety nawet prowadzone intensywne specjalistyczne leczenie nie jest w stanie w 100 proc. zapobiec wystąpieniu rzucawki, czyli napadu drgawek z utratą przytomności. Rzucawkę zwiastują bóle i zawroty głowy, mroczki przed oczami, nudności, kolkowy ból brzucha. Atak polega na utracie przytomności z drgawkami przypominającym padaczkę. Wówczas niezbędne jest podanie tlenu i leków w kroplówce, a czasem przyspieszony poród. — Gdy ciśnienie gwałtownie podskoczy, gdy pomimo przyjmowania tej samej, co zwykle, ilości płynów, oddaje się mało moczu, gdy ból brzucha jest nagły i silny, należy bezzwłocznie wezwać pogotowie — mówi dr Celińska.

Obrzęki nie są groźne

Kilka lat temu do objawów gestozy dołączano także obrzęki. — Dziś obrzęki, zwłaszcza kończyn dolnych nie należą do objawów stanu przedrzucawkowego, nie są traktowane jako patologia pod warunkiem, że u przyszłej matki nie stwierdzono nadciśnienia i białka w moczu — mówi dr Celińska. Obrzęki pojawiają się u większości kobiet pod koniec ciąży. — Zalecam wówczas pacjentkom dużo odpoczynku z nogami uniesionymi ku górze, dietę bogatą w białko i dużo zielonej pietruszki, która ma działanie moczopędne — radzi dr Celińska.

Mamy w grupie ryzyka

Stan przedrzucawkowy może pojawić się u kobiet poniżej 20. roku życia lub powyżej 40., szczególnie tych, które są po raz pierwszy w ciąży, u pań z nadciśnieniem przewlekłym, które występuje jeszcze przed ciążą, może dotyczyć także kobiet z cukrzycą, chorobami nerek. W grupie ryzyka są też kobiety będące w ciąży mnogiej, a także te, u których matka lub siostra miały stan przedrzucawkowy w ciąży.